♫ – OFF TOPIC – Scientific American 1855 (część 1)

♫ – OFF TOPIC – Scientific American 1855 (część 1)

…

♫ – OFF TOPIC – Scientific American 1855 (część 1)

Wstęp osobisty

Niedawno dostałem list od Przyjaciela, który przeczytał kilka moich ostatnich wpisów i po starej przyjaźni przesłał mi kilka uwag oraz rad.

Przede wszystkim, powinienem się bardziej streszczać. A po drugie, trzecie i czwarte – powinienem przestać pisywać niedorzeczności takie jak wulkanizm gór Tiań Szań, złoto co spadło z nieba, czy teorie o wprowadzeniu do użytku łopat czy kos w drugiej połowie XIX wieku…

Przyjacielowi już odpowiedziałem, a teraz tłumaczę się Czytelnikom…

Gdy zacząłem trafiać na źródła XIX wieczne, okazało się że nasi uczeni przodkowie pisywali jedynie bardzo grube książki. Mimo że staram się streszczać, nie wymyśliłem dotąd sposobu jak skrótowo streścić 600-stronicowe tomisko…

Aby uniknąć posądzenia o pisanie niedorzeczności, staram się jak najmniej komentować zamieszczane informacje. Nie moją winą jest to, że Humboldt opisuje wulkanizm Tiań Szań i spadające z nieba złoto. To nie ja! Ja nie mam tak bogatej wyobraźni!

A co do łopat czy kos – tak jak wszyscy uważałem, że były znane „od czasów Rzymian”. Informacje z XIX wieku podważają moje dotychczasowe przekonanie…

Wstęp właściwy

Przedmiotem dzisiejszego wpisu jest czasopismo wydawane w Nowym Jorku od roku 1845. Przeczytałem dla Państwa cały rocznik 1855, który wybrałem zupełnie przypadkowo!. Przypadkiem zaglądnąłem też do kilku numerów z wcześniejszych lat.

Dziś dla porównania przerzuciłem dodatkowo przypadkowo wybrane egzemplarze z czasu wojny secesyjnej (lata jakie przeglądałem to 1860-1865). Podsumuję wszystko w trzecim odcinku…

Tak jak i poprzednio, zakładamy że czasopismo jest autentyczne, a podawane w nim informacje są prawdziwe. Nie zważamy na jakość druku, czcionkę i grafiki – co wskazuje że czasopismo powstało i zostało wydrukowane po roku 1870 a następnie antydatowane.

Zakładamy także,że wszystkie zamieszczone w czasopiśmie wynalazki i opisy patentowe są autentyczne i powstały wtedy gdy podaje to Redakcja, a nie są typowym dla XIX wieku „tworzeniem historii wynalazków”, by uniknąć roszczeń patentowych.

Warto w tym miejscu przypomnieć choćby historię wynalazku przewlekania igły w maszynie Singera i w odpowiedzi tworzenie przez wszystkie kraje lipnych, antydatowanych dokumentów poświadczających że przecież ten pomysł jest znany niemal od czasów Rzymian…

Skupimy się na tym, co zawiera amerykańskie, specjalistyczne pismo techniczne z roku 1855.

UWAGA!

Informacje podzieliłem na kategorie – taki osobisty „spis treści”. Na końcu wpisu znajduje się spis linków które można przejrzeć i sprawdzić co i jak Państwu nakłamałem!

Swoje uwagi starałem się maksymalnie zminimalizować – zaznaczyłem je kursywą.

Używana miara wagi tun, tuns, tuna = 2000 lub 2240 funtów (lbs). Przyjmujemy że odpowiada to 1 tonie.

Ameryka północna

Jeszcze raz przypominam Czytelnikom, że jest to OPIS informacji zawartych w Scientific American a nie moja INTERPRETACJA!

By informacje stały się bardziej czytelne, należy spojrzeć na mapki:

Mapy przyrostu terytorialnego USA

.https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/UnitedStatesExpansion.png/1280px-UnitedStatesExpansion.png

Non-Native American Nations Control over N America 1750

Population Density in the American Colonies 1775

Mapa 13 pierwszych Stanów
https://static.polityka.pl/_resource/res/path/4d/3b/4d3bca40-6d85-426e-865e-71060aae10dc

1775 wyżej i 1790 niżej:

French And Indian War Wikipedia
Carte de la guerre de la Conquête (1754 – 1760) en Amérique du Nord. Guerre de Sept Ans en Europe (1755 – 1763).

Map of Iroquois expansion, 1711. By the mid-18th century, the Iroquois Confederacy had expanded from Upstate New York to the Ohio Country.

Mineralogical Map where is shown the nature of the Canada and Louisiana Grounds, 1752,

Indianie w Ameryce Płn. w XVII wieku – część wschodnia

Wysiedlanie Indian – Trails of Tears

.https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/16/Trails_of_Tears_en.png

Mapa Wyspy Manhattan (kopia mapy z roku 1639)

1810

1860

Północ – Południe

Ciemnoniebieski – Union states
Jasnoniebieski – Union territories not permitting slavery
Żółty – Border Union states, permitting slavery
Pomarańczowy – Confederate states
Jasnobrązowy – Union territories permitting slavery (claimed by Confederacy)

Rzeki

.https://pl.wikipedia.org/wiki/Rzeki_w_Stanach_Zjednoczonych#/media/File:Mississippirivermapnew.jpg

https://lh5.googleusercontent.com/BkcUkHjwMtuKWM5r1Nd73I7GLayUbHWizkjzvGT8E7tFIgfJI5QPx09ISPApPT7N3h9hvGThApd5qUZaaKs4oCwBbTNYkRjkE9mMLj1iWeC4tHJyDTU
http://www.feedstuffs.com/sites/feedstuffs.com/files/styles/article_featured_standard/public/Mississippi%20River%20System.jpg?itok=MSNAbRyX

Widok z kosmosu

https://earthobservatory.nasa.gov/NaturalHazards/view.php?id=49645

Appalachy



https://en.wikipedia.org/wiki/Appalachian_Mountains

Jak widać z powyżej prezentowanych map, do końca XVIII wieku, pierwsze 13 republik – „Stanów” – zajmowało wąski pas wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej, aż do pasma Appalachów.

Autorzy Science American, definiują w kilku miejscach rocznika 1855 „Rzekę Zachodu” – jako Rzekę Mississippi, zaś „rzeki zachodnie” to rzeka Ohio wraz z jej dopływami spływającymi na zachód z Appalachów.

Jedynie kilkukrotnie rocznik 1855 wspomina rzekę Mississippi, wydaję się że ekspansja terytorialna w kierunku zachodnim kończy się na wspomnianej raz rzece Wabash.

W roku 1855 jest badana dopiero delta Missisippi, w związku z czym planuje się pogłębianie koryta (ujścia) i budowę kanałów, by statki mogły wpływać na tę rzekę.

Stany Connecticut, Rhode Island, Massachusetts, New Hampshire – określane są nazwą „Dawne Nowe Kolonie Angielskie”.

„Stany Zachodu” są definiowane przez Scientific American jako stany leżące pomiędzy rzeką Ohio a Appalachami, zaś „Stany Wschodnie” to te leżące na Wschodnim Wybrzeżu (na wschód od Appalachów).

W czasopiśmie niemal zupełnie brak informacji o takich terytoriach jak Luizjana, Floryda czy Teksas. Za to jest „Kanada Wschodnia” oraz „Zachodnia”. Przy jednym z opisów wystawy w Paryżu, Redakcja pisze: „cudzoziemcy nie znają różnic politycznych pomiędzy Północną Ameryką a Stanami Zjednoczonymi. Uważają że to jest to samo”

Jaka jest Ameryka Północna widziana oczami czytelnika Scientific American z połowy XIX wieku?

Jest to niewątpliwie ziemia dopiero poznawana. Opisywane są odkrywane nowe ryby, zwierzęta i rośliny. Autorzy konstatują zgryźliwie, przy odkryciu na terenie Florydy owadów z których można wytwarzać barwnik – koszenilę – „na coś się może przydać ten tak dziki stan”. Podobnie piszą przy odkryciu na Florydzie drzew morwy.

Ameryka od 17 lat jest corocznie pustoszona przez straszliwą szarańczę. W roku 1855 szarańcza zniszczyła wszystkie rośliny od Kalifornii do „kraju Mormonów”, tak że „nie został się nawet jeden zielony listek”. Redakcja daje rady jak walczyć z szarańczą, bada się komary i muchy, które wydają się ogromnym problemem dla mieszkańców Ameryki Północnej. Tak można sądzić po ilości proponowanych rozwiązań patentowych, na różne siatki i moskietiery montowane w oknach czy drzwiach domów.

Uczeni dochodzą do wniosku że najmniejsza ilość wody stanowi wylęgarnię komarów, a muchy tak wszechobecne w amerykańskich rzeźniach nie biorą się jednak z powietrza ale ze składanych w tym mięsie jajek.

Autorzy pisma postulują wielokrotnie o zorganizowanie na terenie Stanów Zjednoczonych „Stowarzyszenia Aklimatyzacyjnego”. Takie Stowarzyszenie działa już we Francji i niebawem ma powstać w Anglii. Francuskie Stowarzyszenie zajmuje się ściąganiem z całego świata do Francji roślin i zwierząt które można by zaadoptować do aktualnego klimatu kraju.

Stowarzyszenia takiego w USA jeszcze nie ma, ale już się sprowadza różne nowe rośliny czy zwierzęta, takie jak wielbłądy z Persji czy krowy z Arabii. Sprowadza się winorośle, oliwki, tamaryszki. Co ciekawe – te ciepłolubne rośliny próbuje się aklimatyzować nie tylko w Kalifornii, ale w dziś raczej chłodnych stanach Wschodniego Wybrzeża.

Uprawy rolnicze są niszczone przez różne robactwo – w wielu miejscach Redakcja daje rady jak zapobiegać chorobom czy leczyć chore rośliny siarką. Nie jest wiadome skąd taką siarkę brać, bo Redakcja ze smutkiem pisze, że do roku 1855 nie odkryto jeszcze siarki w Ameryce Północnej.

Są opisywane plagi żab, są plagi czerwonych mrówek…

Ogromnym problemem jest błoto i kamienista, wyjałowiona ziemia. Redakcja opisuje sytuację jak nagle na miejscu gleby pojawiło się „niebieskie błoto”. Znajdujemy wiele wpisów na temat sprowadzania ogromnych ilości peruwiańskiego guana – bez którego, jak pisze Redakcja nic nie chce w Ameryce wyrosnąć. Redakcja daje rady czytelnikom jak zrobić dobry nawóz z ludzkich ekskrementów.

Jednocześnie istnieją jakieś ogólnoamerykańskie „problemy zapachowe” – redakcja radzi Czytelnikom jak się pozbywać „odoru”…

Mieszkańców dręczą choroby – przede wszystkim cholera – którą próbuje się leczyć… chlorem…

Wściekliznę też leczy się… chlorem! Próbuje się jakichś szczepień przeciwko „straszliwej żółtej febrze” zaostrzonym szpikulcem wykonanym z kości słoniowej. Dzięki tym szczepieniom „wirusem w oba ramiona, u tysięcy żołnierzy przybywających na Kubę po kilku godzinach od tej strasznej operacji symptomy „małej febry” znikają”…

Nie będziemy rozważać informacji o „tysiącach amerykańskich żołnierzy przybywających na Kubę”. Ale można się zastanawiać lub pofantazjować czy aby nie przybywali nie na Kubę ale na Haiti, by walczyć o znalezione tam złoto z armią Napoleona?

Do wielu zastosowań służy chloroform – to nowy wynalazek ludzkości. Z jednej strony opisuje się jego działanie, proponuje zastosowanie w różnych dziedzinach (także w rolnictwie – do zwalczania szkodników), ale jednocześnie znajdujemy informacje, że lekarze szkoccy sprawdzali jego działanie na chorych. Preparat działa aż za dobrze, bo chorzy skutecznie przestają oddychać. A kilka innych informacji z wojny o Krym mówi o ogromnym zużyciu chloroformu przez rosyjskich i francuskich lekarzy którzy ratują życie rannych żołnierzy.

Lekarze zalecają też jedzenie cebuli. Notuje się pierwsze uzależnienia kobiet od opium.

Wydaje się jednak, że największym problemem mieszkańców Ameryki Północnej jest brak pitnej wody. Mieszkańców miast Wschodniego Wybrzeża dręczy odór wody. Wielkim sukcesem jest poprawienie się jakości wody w Bostonie, tak nagle czystej że pojawiły się w niej ryby. Ale Redakcja przestrzega Czytelników, że jeszcze nie ma co się za bardzo cieszyć, bo wszystko może znów „wrócić do normy”. W roku 1855 pojawiły się też w rzekach stanów wschodnich łososie, ale jest ich tak mało, że nie mają wartości gospodarczej.

Próbuje się kopać studnie i wiercić studnie artezyjskie. Niektóre studnie artezyjskie dają ogromne ilości dobrej wody (uczeni się zastanawiają kiedy się ona wyczerpie). Niestety, nie ma wody w studniach w całym basenie rzeki Ohio, więc Redakcja daje rady jak uzdatnić do picia deszczówkę. Musi być ona przefiltrowana przez warstwę piasku a następnie warstwę węgla drzewnego.

Czytelnik pewnie się teraz zastanawia co to za ciecz tam padała z nieba, że trzeba było ją tak filtrować? Trudno to określić, ale przy okazji badania przyczyn wybuchów kotłów parowych stwierdzono komisyjnie, że kiedyś (niedawno) w rzekach płynęły „kwasy i zasady roślinne”, a teraz prawie 50% wody rzecznej to wapno (gips)! A dokładnie woda rzek dorzecza Ohio zawiera 46-48 % „sulfate of lime” = Calcium sulfate = Siarczan wapnia (CaSO4).

Kopanie i wiercenie studni niesie wiele niebezpiecznych i dziwnych niespodzianek. Studnie wybuchają ogniem, następuje emisja trujących gazów. Zdarza się że wypływająca woda ze studni artezyjskiej na powierzchni zamarza. Uczeni stwierdzają iż przyczyną musi być przechodzenie wody „przez warstwę lodowca”. W kopanych studniach znajdowane są spetryfikowane jaja.

Znajdowane są też spetryfikowane ciała ludzkie i zwierzęce. Mamy opis skamieniałych ciał, których jedna połowa znajdowała się w warstwie piaskowca a druga w kwarcu. Mamy opisy petryfikacji zwłok ludzkich podczas ich ekshumacji i przewiezienia na cmentarz oddalony o 45 mil. Podczas przewożenia ciało zamieniło się w kamień „który dźwięczał uderzany metalem”…

W wielu miejscach Sciencific American opisuje różne kataklizmy. A to wielkie pożary zniszczyły lasy w Georgii i Południowej Karoliny. A to mamy opis trzęsień ziemi, wybuchających wulkanów i latających kamieni w Nowej Szkocji (Góry Granville).

Mamy opisy straszliwych powodzi, burz, suszy, czarnego śniegu pachnącego dymem…

Mamy opisy gejzerów błotnych na rzece, wystrzeliwujących na 15 stóp w górę, mamy opisy konieczności wygaszania kotłów na parostatkach na pewnych odcinkach rzek. Przyczyną jest „wzruszanie łopatkami kół statku błota, co powoduje wypływ gazów które się palą”.

Wielkim gradobiciom, burzom i tornadom („przez Michigan przeszło „straszne tornado”, które powaliło lasy „rosnące od setek lat”) towarzyszą jakieś fenomeny elektryczne i elektroluminescencyjne.

Opadają i podnoszą się wody jezior. Są to niezwykle szybkie zmiany, na przykład jezioro Seneca (NY) przez kilka dni podnosiło się i opadało (poziom wody) od 2 cali do 5 stóp raz na 10 minut do 0,5 godziny. Woda w rzece Hudson coraz mniej „rośnie”. Rzeka jest zamulona, „powstają nowe ławice piasku i błota a w związku z tym do Albany statki nie dopływają. Do portu Nowego Jorku może dopłynąć tylko co drugi statek.”

Znajdujemy opis „dziwnego zjawiska” na Jeziorze Ontario. 25 maja przez całe jezioro przeszła fala wysoka na 7 stóp i uderzyła na Port Dalhousie. Potem woda odeszła od brzegu zostawiając na plaży pełno ryb. Po jakimś czasie woda ponownie uderzyła z ogromną siłą.

Stale się podnosi poziom Jeziora Erie. W roku 1855 jest on 3 stopy wyżej niż 4 lata wcześniej.

W jednym z wpisów, Redakcja informuje że zmienny poziom wód Stanów Południowych i okresy gdy poziom jest za niski by wywozić towary – wymusza budowę kolei.

Wydaje się, że dopiero po doprowadzeniu torów kolejowych do jakiegoś miejsca, Amerykanie zaczynają się rozglądać po okolicy i znajdują, a to węgiel, a to „petroleum” wyciekające ze skał, a to słone jezioro z „dobrą solą”.

Znajdujemy też takie zapisy: „Wielkie fizyczne rewolucje globu jakie obserwujemy w ostatnich latach nie pojawiły się nagle. W 1780 zaobserwowano wielki huragan w Zachodnich Indiach, wielkie fale zniszczyły zamki i fortece. Zginęły dziesiątki tysięcy ludzi i nie ma żadnej pewności czy to się nie powtórzy. Zachodzą szybkie zmiany na powierzchni ziemi jakie teraz obserwujemy… kanał na Niagara River (poniżej wodospadu) trzeba przeliczyć na nowo…”

Mamy wpisy o tym, że rudy żelaza w Wisconsin znajdują się na terenach błota, zawierającego „nienormalne ilości skamieniałych koralowców”.

Są prowadzone próby wykorzystania błota do ogrzewania domów i poruszania lokomotyw. Redakcja powątpiewa w te informacje, twierdząc że przecież błoto się nie pali.

Mieszkańcy próbują walczyć z kataklizmami „zrzucając druty telegrafu na pewnym odcinku (number of miles), bo chodziły słuchy że druty telegraficzne powodują błyskawice i przynoszą wielkie deszcze”…

A przy tych straszliwych klęskach, jakimś cudem Amerykanie produkują w Kalifornii ogromne ilości mąki i a ze Wschodniego Wybrzeża eksportują do Europy olbrzymie ilości ziemniaków, kukurydzy i zboża. Port w Chicago jest w roku 1855 największym portem na planecie – jeżeli chodzi o eksport zbóż. Jak przyznaje Redakcja, USA korzystają z z wojny jaką toczy Europa z Rosją na Krymie.

Przy tym całym sukcesie eksportowym, jest bardzo mało informacji o eksporcie bawełny, którą produkuje się na Florydzie.

W Teksasie obrodziło zboże. W związku z rosnącym areałem zasiewów zbóż na terenie Teksasu, stan ten ma wielkie plany eksportowe.

Czytając o sukcesach amerykańskiego rolnictwa, kuriozalne wydają się rady Redakcji, na temat sposobów żywienia się starymi ziemniakami…

Pojawiają się także porady mówiące o tym, że tańszy chleb można uzyskać dodając ryż do mąki.

Jeden z Czytelników zadaje Redakcji przytomne pytanie – jeżeli do Europy trafiło z Nowego Świata tyle roślin, takich jak choćby ziemniaki czy kukurydza – to czemu tych roślin nie spotyka się w Ameryce w stanie dzikim?

W 1855 roku, po wielu latach poszukiwań znaleziono węgiel kamienny w Pennsylwanii. Aby było ciekawej, opisywane są ogromne „pola węgla osadowego” oraz całe góry z węgla które płoną. Wiele opisów dotyczy odkrywanych wytrysków źródeł ropy ze skał. W roku 1855 nadal bezskutecznie poszukuje się węgla w Kalifornii. Inne wpisy temu przeczą, bo mówią o ogromnym wydobyciu węgla w Pennsylwanii, jakie trwa od wielu lat…

Surowców poszukuje się rozglądając za wyraźnymi warstwami „białego popiołu” który zawiera kości mamutów. Zaraz poniżej lub powyżej tej doskonale widocznej warstwy znajdowany jest węgiel czy rudy metali. Opisywany jest przypadek znajdowania też węgla w Australii – w tak zwanym pasie „golden drift”. Redakcja wyjaśnia, że w takim pasie na całej planecie znajdowane są kości ssaków, surowców mineralnych i „produktów wulkanicznych”. Jak pisze redakcja, pas złota ciągnie się na Ziemi od Kalifornii do Uralu. Kiedyś tereny „złotego pasa” musiały się znajdować po wodą, a kości się tam znajdujące zostały spalone przez zalaniem wodą.

Gdzieś w górnym biegu Mississippi buduje się ogromny falochron, który ma zabezpieczać most kolejowy. „Ma być odporny na lód oraz powodzie i sztormy. Ma posiadać także odpowiednie „lodołamacze”.

A czym zajmuje się amerykańska nauka?

Oprócz katalogowania nowo odkrytych roślin, ryb, zwierząt i skamieniałości, naukowcy badają zjawiska związane z ziemskim magnetyzmem oraz związane z astronomią.

Badane jest zmienne zasolenie morza u amerykańskiego wybrzeża, bada się zmniejszającą się ilość tlenu w ziemskiej atmosferze.

Szybkie zmiany położenia bieguna magnetycznego (pomiędzy stanami wschodnimi a zachodnimi podzielonymi Appalachami notuje się różnice 30 stopni!) narzuciły konieczność prawnego podejścia do tego zjawiska. Wprowadza się prawo, według którego w każdym stanie buduje się „drogowskazy magnetyczne”, które są korygowane w kwietniu każdego roku. Każdy posiadacz kompasu może samodzielnie lub za opłatą dokonać korekty swojego osobistego kompasu. Uczeni potwierdzają, że niebawem biegun magnetyczny znajdzie się na Grenlandii. Obserwuje się, że Grenlandia szybko tonie a Szwecja się „podnosi”.

Publikowane są wciąż nowe mapy i informacje dla marynarzy. W roku 1855 Cape Florida jest 6 mil od miejsca pokazywanego na mapach. Nowe mapy Humboldta pozwalają skrócić drogę z Europy i Ameryki do Australii o wiele dni. Profesorowie podróżują pomiędzy Ameryką i Europą, badając odległość która jest pomiędzy tymi kontynentami.

W roku 1853 (sierpień), w Brukseli odbyła się konferencja „wszystkich zaprzyjaźnionych krajów”: Francja, Anglia, Belgia, Rosja, Szwecja, Holandia, Dania, Portugalia i USA. W Wyniku tej konferencji postanowiono wymieniać się informacjami jakie są rejestrowane przez załogi statków. Postanowiono, że nawet w wyniku wybuchu wojny, informacje jakie są zawarte w dziennikach pokładowych statków będą rzeczą świętą.

Jednocześnie Redakcja stwierdza, że „wielkie przestrzenie pomiędzy Europą a Indiami Zachodnimi są nadal nieznane”…

Obserwuje się przejście Wenus za tarczą Księżyca, wielkie zaćmienie Słońca, takie że widać było gwiazdy, obserwuje się światło zodiakalne. Uczeni dochodzą do wniosku, że światło zodiakalne musi pochodzić od ziemskich pierścieni. „Bo najwyraźniej Humboldt miał rację twierdząc że Ziemia posiada pierścienie, takie jak Saturn.”

Obserwuje się kolejne, wypatrzone asteroidy, obserwuje się latem widoczną w jasny i słoneczny dzień planetę Wenus. Widoczna jest ona gołym okiem przez kilka miesięcy.

Bada się grawitację i liczy masy Ziemi, Księżyca oraz Słońca.

Trwają dywagacje na temat braku lasów w Ameryce, bo „sto lat temu było w Ameryce bardzo dużo lasów”.

Uczeni się zastanawiają nad węglem i klimatem. Sprzeczność polega na tym, ze węgiel jest w zimnych strefach a nie ma go w ciepłych, więc jak powstał? Trwają dywagacje na temat tego czy w głębi Ziemi jest ogień. Bada się temperatury i wulkanizm.

Trwają badania nad elektrycznością, magnetyzmem, elektrofluorescencją a także nad jakimiś świecącymi owadami.

Trwają eksperymenty nad hodowaniem większych kwiatków w mniejszym ciśnieniu atmosferycznym, w tym celu na kilka miesięcy podwieszano kwiatki do balonu…

Powstaje w końcu na terenie USA teologia (rok 1844), która próbuje tłumaczyć nieświadomym obywatelom co to jest chrześcijaństwo oraz pogodzić świat obserwowany z „teologicznym”.

Nadal bada się możliwość znalezienia „drogi północno zachodniej”, czyli trasy z Zatoki Hudsona na Zachodnie Wybrzeże Ameryki Północnej, a raczej na Morze Zachodnie zajmujące obszar zachodniej części Ameryki Północnej. W jednym z numerów pisma Redakcja ogłasza, że w końcu tę drogę odkryto.

Kończąc ten rozdział, dodam że w roku 1855 rządy USA i Nowej Granady planowały budowę kanału z Atlantyku na Pacyfik, wykorzystującego rzekę Atraro. Czyli, tym sposobem znów wróciliśmy do mapy Tannera i Humboldta który 50 lat wcześniej sprawdził, że kanał Rospadura już jest czynny tylko w czasie pory deszczowej. Wtedy był to ostatni z siedmiu kanałów jakie do końca XVIII wieku pozwalały statkom przepłynąć z Pacyfiku na Atlantyk.

Wstrząsający ciąg dalszy nastąpi…

UWAGA! Wszystkie podane informacje nie są wytworem fantazji Autora opracowania, gdyż rzeczywistość przebija ludzką wyobraźnię…

Spis treści:

Zaprezentowano w Virginii piękna rasę krów sprowadzonych z Arabii [A]

O winnicach w Cincinnati [A]

Zatrucie piwem [A]

Zniknęła ziemia i teraz jest tam niebieskie błoto [A]

Cyceron mawiał że najgłupsi niewolnicy pochodzą z Anglii [A]

Planuje się kupowanie wielbłądów z Marokka po 30 $ za sztukę [B]

Jak się żywić w czasie cholery – porady redakcji [B]

2 mln USD dochodu z kopalni złota w Kalifornii [B]

Przygotowania do uruchomienia linii kolejowej w Panamie [B]

The Pottsville Emporium [C]

Jak walczyć z amerykańską szarańczą – porady redakcji [C]

W USA jeszcze nie znaleziono czystej siarki [C]

Z wyprawy Hendersona do Nowej Południowej Walii (Australia) który opisywał płonące skały w dobra pogodę [C]

Ktoś prowadzi eksperymenty nad elektromagnetyzmem [C]

Elektromagnetyczne próby „dekompozycji” wody (prawdopodobnie próby elektrolizy). [C]

Odkryto w Pennsylwanii skamieniały las – trwają dyskusje naukowe o tym znalezisku [C]

Wody Zachodnie to Missisippi. (Definicja Redakcji) [D]

Powstało „Towarzystwo Osób Myjących się i Biorących Kąpiel” – są już 2 baseny!! [D]

W obserwatorium Bostonu wykonano zdjęcie Księżyca [E]

O wściekliźnie leczonej chlorem [E]

Redakcja informuje, że Oregonie tej zimy kwitną kwiaty a to przecież numer czerwcowy SA!!!! [E]

Studnie artezyjskie kopane są w Arkansas [E]

Koszty wystawy w Nowym Jorku [E]

O atmosferze kolejne rozważania [E]

Kto rządzi USA? Super! Opis jakiegoś anonimowego „lobby” które rządzi Waszyngtonem i całymi Stanami, nazywanymi „konfederacją”. Artykuł mógłby się ukazać nawet współcześnie! [E]

Konserwacja mięsa chlorem i temperaturą – rady Redakcji [E]

Zastosowanie chloroformu [E]

Generał Scott kandydatem na prezydenta. To Whig. Kandydatem Demokratów jest generał Pierce [E]

Opis przelotu balonem i zjawisk meteo [E]

Trwają badania delty Mississippi. Proponuje się pogłębić ujście rzeki by było spławne dla statków. [E]

Zmarło nagle pięciu więźniów w więzieniu. Na drugi dzień podniosła się podłoga i trysnął strumień dwutlenku węgla a potem „płomienie z alkoholu”? [F]

Z sukcesem wschodzi posadzona marzanna barwierska. Od Georgii do Florydy się ją uprawia [F]

O elektrycznym fenomenie. Ludzie chodzą po dywanach i strzelając palcami zapalają gaz, albo podają sobie ręce i przeskakują pomiędzy nimi iskry. Trwają badania tego zjawiska. [F]

Rząd USA wyprzedaje 5 tysięcy muszkietów [F]

W peruwiańskim guano znaleziono ciała doskonale zachowane (zakonserwowane włosy, ubiory, kości) [F]

Opis kopania studni. Po 27 stopach wiercenia natrafiono na warstwę „limestone”, aż do głębokości 93 stóp. Potem wiertło wpadło nagle o 9 stóp niżej i wytrysnęła woda artezyjska świetnej jakości [F]

Niedaleko Reading odkryto złoto [1]

Nie można znaleźć wytłumaczenia. Zmarł człowiek i pochowano go w ziemnym grobie. Na wiosnę kolejnego roku chciano jego ciało przenieść w inne miejsce. Ciało wyglądało normalnie. W czasie transportowania ciała na odległość 45 mil ciało uległo całkowitej petryfikacji – wyglądało jak kawałek skały. Uderzane kawałkiem metalu wydawało dźwięki. Opisany jest jeszcze kolejny przypadek petryfikacji ciała. [1]

Wojna w Europie spowodowała zwiększony eksport żywności z USA. Najbardziej kukurydzy i ziemniaków [1]

Wielkie pożary zniszczyły lasy w Georgii i Południowej Karolinie [2]

Głębokość amerykańskich jezior. Teraz Lake Huron ma 860 stóp głębokości (US Coast Survey twierdzi że było 420 stóp). Erie ma głębokość 60-70 stóp, Ontario zaś 452 stopy. [2]

Prezentowana jest „guma” z drzew rosnących w Zachodnim Teksasie, Nowym Meksyku i „terytoriach indiańskich”. Muckeet, Mezqueet, Musquit. [2]

Nowy gatunek ryb znaleziono w Kalifornii [2]

Wielu twierdzi, że Golfstrom jest „napędzany” wodą płynącą z Amazonki. Zanim odkryto Golfstrom, żeglarze z Europy płynęli zimą do NY kierując się do Charleston (Karolina Południowa) a potem wzdłuż wybrzeża do rzeki Hudson. Ta droga trwała 6-8 miesięcy (!!!!). Rybacy z Nantucket pierwsi zauważyli Golfstrom, i odtąd angielscy kapitanowie którzy tracili 6 miesięcy by dotrzeć do NY teraz docierali w ciągu miesiąca. Statki płyną zimą na północ od Golfstromu, tak że ich żagle zamarzają. Ale woda jest zawsze ciepła w Golfstromie i ma bardzo intensywny niebieski kolor. Wpływ Golfstromu na klimat Anglii jest genialny. Gdyby nie Golfstrom, klimat w Anglii byłby taki jak na Labradorze, zimny, trudny do zamieszkania i z długimi zimami. A Wyspa Erin (Emerald Isle) z jej polami byłaby pokryta śniegiem przez 8 miesięcy. Za Wielką Brytanią Golfstrom staje się tak zimny jak Islandia. [2]

Zaczynają sadzić oliwki w Kalifornii [2]

Wprowadzono nowe ceny pocztowe w USA. Każdy list kosztuje 3 centy na odległość 3000 mil i 10 centów – powyżej 3 tysiące mil. Każdy list musi być z góry zapłacony. [2]

7 lutego w Ohio spadł czarny śnieg. Kryształki mają kształt śrutu (pellet) o średnicy 1/12 cala. Grubość tej czarnej pokrywy ma około cala. Śnieg ten pachnie dymem a filtrowany przez papier pozostawia smolisty osad. [2]

W Kaliforni znaleziono ziemię wapienną (calcareous earth), na wzgórzach pochodzenia wulkanicznego, zawierającą bardzo bogaty depozyt złota. Wzgórza te z jednej strony są pokryte kredą a z drugiej strony zwykłą czerwoną gliną. Linia podziału jest doskonale widoczna. Nie wiadomo jak wytłumaczyć ten fenomen. [2]

W Teksasie ropuchy i mrówki niszczą skrzynki na listy [2]

Najgłębsza studnia artezyjska w USA (Charleston) nadal daje wodę (30 galonów na minutę). Zastanawiają się kiedy wyczerpie się ta woda. [2]

Doktor W. L. Humboldt (???) wpadł na pomysł szczepienia zapobiegającemu zachorowaniu na „straszną” żółtą febrę. Teraz tysiące żołnierzy przybywających na Kubę jest szczepionych tym wirusem w oba ramiona. Po kilku godzinach od tej strasznej operacji symptomy „małej febry” znikają. [3]

W Stanie Mississippi ludzie zrzucili druty telegrafu na pewnym odcinku (number of miles), bo chodziły słuchy że druty telegraficzne powodują błyskawice i przynoszą wielkie deszcze [3]

Ludzie się zastanawiają skąd na brzegu morza oraz na wyspach Manhattan i Long Island jest tyle róznych i wielkich skał. Powstała teoria, że w pewnym okresie skały te przynosiły wielkie góry lodowe które przypływały z północy i roztapiając się osadzały je na brzegu i na środku wysp. Profesor Von Baer notuje, że w roku 1838 blok granitu o masie około miliona funtów został przyniesiony przez lody z Finlandii na wyspę Hoagland, jest też ogólnie wiadome że wielkie bloki granitu corocznie lód przenosi z Finlandii i składa w Zatoce Kopenhagi. [3]

Cytat „What powerful influences must have been at work, by which parts of our country now dry land, were once covered with the beating surges of ocean; then the wild waves repelled again, and hills and valleys arising out of above them.”

Przekład elektroniczny:
Jakie potężne siły musiały działać, że części naszego kraju teraz stanowiące suchy (wyschnięty) ląd, były kiedyś pokryte uderzeniami fal oceanu; potem dzikie fale odpychały ponownie, a nad nimi wznosiły się wzgórza i doliny.

Redakcja pisze, że dzięki opublikowanym mapom Humboldta (do których powstania przyczyniły się badania i obserwacje porucznika amerykańskiej marynarki M.F. Maury) trasa z NY do Kalifornii jest teraz pokonywana w 135 dni, a wcześniej (bez tych map) było to 183 dni. Analogicznie, dzięki tym mapom, czas pokonywania trasy z Anglii do Australii został skrócony ze 124 do 75 dni. Skrócenie trasy z Kalifornii do Australii daje roczne oszczędności Stanom Zjednoczonym – wynoszą one 2.25 mln dolarów. W roku 1853 (sierpień), w Brukseli odbyła się konferencja „wszystkich zaprzyjaźnionych krajów”: Francja, Anglia, Belgia, Rosja, Szwecja, Holandia, Dania, Portugalia i USA. W Wyniku tej konferencji postanowiono wymieniać się informacjami jakie są rejestrowane przez załogi statków. Postanowiono, że nawet w wyniku wybuchu wojny, informacje jakie są zawarte w dziennikach pokładowych statków są rzeczą świętą.

Piszą, że „wielkie przestrzenie pomiędzy Europą a Indiami Zachodnimi są nadal nieznane”. [3]

Lekarze zastanawiają się czy używanie sody do pieczenia (saleratus = baking soda) nie powoduje ogromnej śmiertelności wśród dzieci poniżej 5 roku życia [3]

W Pennsylwanii od kilku lat szukano żył węgla. Zastanawiano się czy żyły „biało-popiołowe” w Broad Mountain są większe (bogatsze) niż żyły „czerwono-popiołowe” z basenu Schuyulkill. Doszli do wniosku że „biało-popiołowe” złoża powinny być bogatsze i leżeć bliżej powierzchni ziemi co czyni wydobycie ekonomicznym. W końcu znaleziono na głębokości 430 stóp wspaniałą warstwę białego popiołu „mamuciego” i zaraz potem żyłę węgla grubości aż 30 stóp! W kilku innych wpisach widać, że poszukiwano surowców mineralnych kierując się znajdowaniem „warstwy mamuciej”.
„The celabrated mammoth white-ash vein”
[3]

Profesor Johnstone twierdzi że Indianie w Ameryce Południowej używają liści koki (nazywa je cocoa leaf) by nie czuć zmęczenia, głodu i chłodu. Redakcja jakby powątpiewa w informacje profesora [4]

O teorii grawitacji i Księżycu [4]

Rozważania o moskitach [4]

Kolejna siatka na moskity – do okna [4]

14 lat temu w Alabamie odkryto szkielet skamieniałego Zeuglodona był wystawiany w NY w 1855. Długo trwały prace nad poskładaniem bo wiele kości było połamanych. [4]

Koszenila jest na Florydzie – naturalna. Jest też w Gwatemali. [4]

W całym okręgu (basenie) Charleston nie ma wody artezyjskiej. Mieszkańcy szukają jakiejś pomocy..[5]

W Pennsylwanii fenomen – zapaliła się góra węglowa (zbudowana z węgla!) [5]

Przy kopaniu studni artezyjskiej (wierceniu), na głębokości 335 stóp i powyżej 300 stóp nad warstwą skały odkopano spetryfikowane jajko [5]

3,5 mln buszli mąki wyprodukowano w Kalifornii [5]

W Pennsylwanii odkryto resztki skamieniałych ludzkich ciał. Część ciał znajdowała się w skale piaskowca a głowy w „kompozycie kwarcu i gnejsu” [5]

Kanały i rzeki w NY [5]

Nowy City Hall w NY [5]

Fenomeny elektryczne i elektroluminescencyjne podczas burzy [5]

Dopiero od 15 lat guano dociera do Europy. W USA eksperymenty nad guanem prowadzono po roku 1840. Teraz do USA dowozi się 100 tysięcy tuns rocznie (1 tuna = 2000 funtów = około 1 tony.). Używane jest jako nawóz, ale zaczynają fałszować to guano. To guano jest konieczne by cokolwiek rosło w USA!!! [5]

Woda w Bostonie już nie śmierdzi. Redakcja uprzedza czytelników, że to może być chwilowa poprawa wody przeznaczonej dla mieszkańców. [5]

Jak konserwować żywność. Porady [5]

W Pennsylwanii odkryto dużą ilość źródeł oleju (wycieka ze skał) [5]

Okazało się że na Florydzie rosną drzewa morwy. Redakcja komentuje: czasem coś można znaleźć w tym dzikim stanie! Owady wytwarzające jedwab bardzo się ucieszą! (pisze redakcja) [5]

Zwiększa się wydobycie węgla w Nowej Szkocji [6]

Profesor Agassiz wraca z Edynburga do USA by badać zachodnie rejony Ameryki [6]

O kondorach kalifornijskich [6]

O wpływie wody i wiatru na klimat. Golfstrom powoduje ze czasem jak w roku 1831, gdy w lipcu Nowa Funlandia była otoczona lodem, w Liverpoolu było ciepło a leży 20 stopni na północ… [6]

W Filadelfii oznajmiono, że od dzisiaj 1 tuns = 2240 funtów (było 2000) [6]

W Orange County (400 osób) od 12 miesięcy nikt nie umarł. Złe miejsce dla lekarzy – piszą… [7]

O bawełnie z Florydy [7]

Ciekawe! W Australii znaleziono kości ssaków – od 100 do 1600 stóp powyżej poziomu oceanu. Kości są takie jakie znajduje się także w „pasie złota” na Uralu i w Kalifornii. We wszystkich miejscach gdzie jest ten „pas złota” (golden drift) znajdowane są produkty działalności wulkanicznej. Wydaje się że te terytoria musiały się wcześniej znajdować pod wodą. Kości gigantycznych zwierząt zostały spalone przed zalaniem. [7]

Redakcja wycofuje się z wcześniejszych informacji i wyjaśnia że wcześniejszy wpis mógłby zostać niezrozumiały przez Czytelników. Redakcja nie pisała że oś ziemska się przesunęła na wschód, ale że biegun magnetyczny się przesuwa. Niebawem pewnie będzie na Grenlandii. Grenlandia od lat tonie a Szwecja się podnosi. Redakcja przypomina inne teorie na temat przeskoku osi ziemskiej. Są tacy co twierdzą że tak było, bo znajdowane na terenie Europy kości zwierząt tropikalnych świadczą że było tam kiedyś gorąco. Redakcja twierdzi, że do pełnej „rewolucji globu” trzeba tysięcy lat. [7]

O wężach spotykanych na południu Republiki Kalifornia oraz w Ameryce Południowej [7]

W USA chcą ujednolicić miary i wagi. Pensylwania stosuje wagę 1 tuna = 2000 funtów. Kongres zrobił już duży krok wprowadzając system dziesiętny w systemie monetarnym. Taki sam system dziesiętny powinien zostać wprowadzony w zakresie miar. [7]

W Nowym Orleanie myślą o wykorzystaniu błota (clay) do napędu statków i ogrzewania domów oraz celów oświetleniowych. Redakcja przypomina że przecież błoto się nie pali. Coś o „lampach Paina”. [7]

Angielskie ulice są czyszczone mechaniczne. W USA nadal praca ręczna. [7]

Major Wayne kupił w Persji i przywiózł do USA 50 wielbłądów. Mają stanowić środek transportu dla armii USA in the great Western Wilderness. [7]

W NY obserwowano schowanie się Wenus za tarczę Księżyca. [7]

Pod Paryżem znaleziono kość ptaka który według paleontologów musiał mieć wielkość żyrafy i ważyć 400 funtów. [7]

Interesujące lecz nie zrozumiałe. Korespondent z Teksasu pisze że złote monety amerykańskie o wartości 50 USD wymieniają za 49 USD [7]

Major Brown ciężko chory w Europie. W USA był szefem kolei, ostatnie 5 lat spędził w Rosji jako Superintendent kolei. [7]

Uprawy Indygo zaadoptowano do klimatu Florydy. Opis uprawy [8]

Artezyjska studnia w Selma (Alabama) ma głębokość 440 stóp i ma wydajność 500 galonów na minutę. Strumień wody bije na wysokość 15-20 stóp. Fenomen polega na tym że ta studnia była wpierw sucha? [8]

Ktoś prosi redakcję o poradę na oczyszczenie wody z rzeki Ohio która zawiera wapno / gips (lime). Picie wody z rzeki powoduje choroby. Ludzie łapią deszczówkę i przepuszczają ją przez węgiel drzewny [8]

Statystyka – jakie rozmiary trumien są potrzebne i „popularne” [8]

Wielki problem -deodoryzacja – w tym „human excrements” (rady redakcji) [8]

Rozważania o wpływie świecenia księżyca na Ziemię [8]

Jezioro Seneca (NY) przez kilka dni podnosiło się i opadało (poziom wody) od 2 cali do 5 stóp raz na 10 minut do 0,5 godziny. [8]

Gazeta Tribune z NY pisze o rozważaniach na temat atmosfery. „Starożytna” atmosfera zawierała więcej tlenu. Obecna atmosfera nadal „traci tlen”. Sto lat temu było w Ameryce bardzo dużo lasów. [9]

O sadzeniu ziemniaków ciekawie [9]

Parowiec dopłynął z Filadelfii do Hawany w 6 dni. [9]

Parowiec Atlantic przypłynął z Londynu w 10 dni [9]

Trwają poszukiwania węgla w Kalifornii [9]

Rada redakcji jak się pozbyć czerwonych mrówek [9]

Obserwowano całkowite zaćmienie Księżyca [9]

Ceny na ziemniaki. Nowa Szkocja sprzedaje tej wiosny ziemniaki do Bostonu w cenie 1,2 $ za buszel (o 80 centów mniej niż w tym mieście?) [9]

NY. Czynne jest 262 szkoły – 45390 uczniów. Dalej piszą o liczbie uczniów 146450 ? nauka kosztuje (władze?) 15 dolarów rocznie na ucznia W Filadelfii (52 tysiące uczniów) wydaje się na ucznia połowę tego. Dzieci są ogólnie tępe bo po paru dniach zapominają wszystkiego. [9]

Profesor Renwick badał warunki nawigacyjne na Hudson River. Profesor stwierdził ze „woda rośnie coraz mniej rocznie”, ma większą szybkość niż 50 lat wcześniej. Woda w porcie NY ma głębokość wystarczająca do przyjęcia jedynie połowy statków. Trzeba pogłębiać! Szczególnie że powstają ławice piachu i błota tamujące możliwość pływania statkami [9]

Prezentacja nowego pługa wykonanego ze stali, bo wykonane z żelaza lub żeliwa nie nadają się na gleby doliny Wabash. Badanie dynamometrem. [9]

Le Varrier znalazł na niebie kolejny, 34 asteroid krążący na orbicie pomiędzy Marsem a Jowiszem. [9]

Opis „fenomenu” na rzece Green River, Indiana:
„Just above the locks on Green River, when there is a low stage of water, the steamboats shut down their furnace doors for fear of „setting fire to the river”, the bottom of which is covered to a great depth with decomposed vegetable matter, which, when stirred up by the paddles, emits an inflammable gas, instantly igniting in contact with flame. By stopping the boat the flame ceases, and is seldom dangerous.” [9]

Rolnicy sadzą „bunya-bunya” – roślinę z Australii (https://en.wikipedia.org/wiki/Araucaria_bidwillii). Owoce lepsze jak ananasy. Z Francji sprowadza się sadzonki śliwek [9]

Geologowie twierdzą, że Ziemia ma setki tysięcy lat. Erupcje wulkaniczne prawdopodobnie stworzyły morza. [9]

Próbuje się sadzić europejskie „drzewa korkowe”, po zaadoptowaniu ich do klimatu północnoamerykańskiego. [10]

Port Chicago eksportuje najwięcej zboża na świecie. W roku 1853 wysłano w świat prawie 14 milionów buszli zboża. 20 lat wcześniej Chicago importowało zboże. Podobną notatkę czytałem w którymś z numerów z lat 1860-1865, z tym że skokowy eksport zboża do Europy odbywał się z portów Północy (Wschodniego Wybrzeża USA) [10]

Opis „dziwnego zjawiska” na Jeziorze Ontario. 25 maja przez całe jezioro przeszła fala wysoka na 7 stóp i uderzyła na Port Dalhousie. Potem woda odeszła od brzegu zostawiając na plaży pełno ryb. Po jakimś czasie woda ponownie uderzyła z ogromną siłą. [10]

Prowadzono badania z których wynika że muchy które żerują na mięsie jednak nie biorą się z powietrza ale z jajek. Muchy są zwykłą codziennością w amerykańskich rzeźniach. [10]

Faraday doszedł do wniosku że elektryczność i magnetyzm mają tę samą naturę. [10]

Informacje na temat zaćmienia Księżyca z dnia 01.05.1855. Niejasno opisane bo jednocześnie piszą o całkowitym czasie „tranzytu Słońca”. Potwierdza to informacja, że widziano gołym okiem na niebie dwie małe gwiazdy z gwiazdozbiorze Panny. Transit of the Sun 2h 35m 29s. First contact – sideral time 11h 57m 34s – mean solar time = 9h 20m 26s. [10]

Koleje Chicago mają zbudować ogromny falochron na Mississippi, który ma ochraniać most kolejowy. Ma być odporny na lód oraz powodzie i sztormy. Ma posiadać „lodołamacze”. [10]

W tym roku znów w Massachusetts ma się pojawić szarańcza. Jest to kolejny, 17-rok z rzędu jak szarańcza pustoszy stan. [11]

Redakcja radzi jak walczyć z molami w ubraniach i żywności. [11]

Rada jak przechowywać szynkę w upalne dni. Wkłada się do worka bawełnianego a następnie do beczki z pyłem węgla drzewnego i zostawia w chłodnym i suchym miejscu. [11]

Akademia Nauk w Kalifornii bada ryby tego stanu. Badają też robaki niszczące drewno statków i szukaja metod zapobiegania. Dr. Kellog sadzi „california balsam apple”. Poleca również by sadzić roślinę znaną ze wzgórz Misji Dolores – „creeping sunflower”, który prawdopodobnie można rozmnażać korzeniowo. [11]

Jak likwidować „rose bug” – jakieś owady… [12]

Woda w NJ jest tak czysta że są tam ryby [12]

Nowe Orlando szuka pomysłu na komary straszne tego lata. Szukają taniego sposobu na 8 godzinną pracę „broad lights fan in motion”… Nie wiem co to jest. Redakcja odpowiada że kiedyś ktoś stosował napęd zegara do obracania wentylatorem [12]

Wyliczono, że średnia długość życia człowieka to 33 lata. ¼ ludzi nie dożywa 7 lat. Połowa nie dożywa 17 lat. [12]

Dlaczego w Peru nie pada deszcz? Tłumaczą że ciepłe i wilgotne powietrze z „kotła Morza Południowego”, wiatr ze wschodu pcha przez Afrykę, by dalej wiatr północno zachodni powietrze to dopycha do Brazylii, gdzie traci to powietrze wilgotność a potem przechodząc nad zaśnieżonymi Andami staje się całkiem suche… Coś mi tu nie gra… [12]

Tańszy chleb dzięki dodawaniu ryżu do mąki [12]

Obserwuje się światło zodiakalne – prawdopodobnie ziemskich pierścieni – takich jak na Saturnie [12]

O wystawie w Paryżu. Ciekawe: „cudzoziemcy nie znają różnic politycznych pomiędzy Północną Ameryką a Stanami Zjednoczonymi”??? „Uważają że to jest to samo” ???? [12]

Węgiel i klimat. Sprzeczność polegająca na tym, ze węgiel jest w zimnych strefach a nie ma go w ciepłych, więc jak powstał? [12]

19 kwietnia obserwatorium pod Dusseldorfem zaobserwowało nową planetę? [12]

Przypadek uderzenia pioruna w dom z odgromnikiem. Piorun „buszował po domu” i to zjawisko przeczy teoriom [12]

Ziemniaki rosną lepiej na guanie. Testuje się inne nawozy [12]

Zmienny poziom wód Stanów Południowych i okresy gdy poziom jest za niski by wywozić towary zmusza budowę kolei. [12]

Redakcja radzi jak w obecnie gorącą pogodę walczyć ze smrodem [12]

O grawitacji, Ziemi i Księżycu. [12]

Jak uprawiać ryż. Porady dla obywateli. [12]

O hydrofobii – dźwięk wody powoduje nawet śmierć (ze strachu?), Wielu ludzi w USA cierpi na tę przypadłość. [13]

20 tysięcy ludzi umiera przez tytoń (wszyscy umierają mając 18-35 lat) [13]

6 milionów buszli soli wyprodukowały w poprzednim roku Salt Works of Onondaga NY [13]

Rozwój miast zależy od ciśnienia atmosferycznego i kierunku wiatru? Takie badania prowadzono [13]

Ochrona drzew przed robakami za pomocą siarki (dużo takich pomysłów na użycie siarki do ochrony roślin przed robactwem). [13]

Na terytorium Kansas (Osawatomie) odkryto źródła oleju mineralnego. Podobne źródła oleju zwanego „petroleum” odkryto w Pennsylwanii Zachodniej. [13]

Agassiz opublikował „Contributions to the Natural History of The USA” [13]

W ogłoszeniach – reklamują „katalog mamutów” [13]

Ważna informacja dla marynarzy. W tym roku Cape Florida jest 6 mil od miejsca pokazywanego na mapach. [13]

Wulkanizm i trzęsienia ziemi w Nowej Szkocji (kratery, dym, latające kamienie). Góry Granville [14]

Na południe przyszły deszcze i rzeka Alabama stała się znów spławna. Statki z bawełną mogą płynąć do morza. [14]

Korzenie oddechowe drzew (cypress stump) w Mobile (Alabama) znajdowane są na głębokości 18 stóp. Wcześniej były głębiej (?) [14]

Trudno pojąć. Jakaś dama ciężko zachorowała bo korzystała z telegrafu… [14]

W rzekach New Hampshire pojawiły się łososie. Na razie nie wiadomo kiedy ich łowienie stanie się opłacalne/ [14]

W Minnesota (St. Cloud) odkryto słone jezioro z dobrą solą. Niedaleko odkryto pokłady węgla kamiennego. Odkrycia dokonano jak doprowadzono w okolice linię kolejową. [14]

W tym roku na winnicach grasują chrząszcze (Poświętnikowate). Jedynie ręcznie można je zwalczać…
https://pl.wikipedia.org/wiki/Po%C5%9Bwi%C4%99tnikowate [14]

Parowiec dotarł do Norfolk z złym stanie. Mężczyźni musieli na okrągło wypompowywać wodę. Woda w pewnym momencie dochodziła do kotła. [14]

Teraz i Boston, tak jak Filadelfia i NY mają lampy na rogach ulic [14]

W roku 1854 USA wyeksportowały bawełnę za 93 mln usd, w tym za prawie 65 mln do Anglii (i bardzo małą ilość do Irlandii) [14]

Czysta woda składa się z dwóch gazów, tlenu i wodoru. Rozważania [14]

O składzie atmosfery. Kolejne rozważania. [14]

O nauce, biblii i Plejadach [14]

W NY postawiono brązowy pomnik Waszyngtona [14]

Centrum Ziemi to płonący ogień [14]

„Chilijskie guano” w końcu przebadano! Jest znany skład chemiczny i można kupować – ceny od 25 do 40 centów loco Klient [14]

„Wielkie fizyczne rewolucje globu jakie obserwujemy w ostatnich latach nie pojawiły się nagle”. W 1780 wielki huragan w Zachodnich Indiach, wielkie fale zniszczyły zamki i fortece. Zginęły dziesiątki tysięcy ludzi i nie ma żadnej pewności czy to się nie powtórzy. Szybkie zmiany na powierzchni ziemi jakie teraz obserwujemy… kanał na Niagara River (poniżej wodospadu) trzeba przeliczyć na nowo… [14]

O złożach węgla (osadowego?) pomiędzy wyżej leżącą warstwą czerwonych popiołów a białym popiołem. Pottsville. W innych miejscach opisywany jest „biały popiół” jako warstwa kości mamucich [14]

Ruszyła wyprawa na daleką północ. (Dr Kane). Piszą że już odkryto przejście północno-zachodnie ale nie wiadomo jakie to przyniesie korzyści ekonomiczne [14]

W Ohio padał ogromny grad – 3 cale średnicy, każda kula gradu składała się z 3 koncentrycznych kul. Takie burze gradowe są znane i towarzyszą „wielkim szokom atmosferycznej elektryczności” [14]

Przez Michigan przeszło „straszne tornado”, które powaliło lasy „rosnące od setek lat”. [15]

Obserwuje się światła zodiakalne i uczeni zgadzają się z Humboldtem, który twierdzi w swojej książce Kosmos, że Ziemia otoczona jest pierścieniami tak jak Saturn. Trwają obserwacje i rozważania tych świateł zodiakalnych… [15]

Ariel Steamship pokonał Atlantyk w 12 dni [15]

Prowadzone są badania nad zmiennością zasolenia wody morskiej [15]

Opis złóż rudy żelaza w Wisconsin znajdujące się na terenach błota, zawierających nienormalne ilości koralowców skamieniałych. Długie i ciekawe. [15]

Gofery (takie susły) spotykane w Kalifornii są teraz widziane na wschodzie USA. Chyba od niedawna [15]

Lekarze zalecają jedzenie cebuli by stać się zdrowym i silnym, i mieć apetyt. [15]

Stosują siarkę do ochrony drzew przed robakami. Robi się dziurę w pniu (wierci) i zadaje siarkę. [15]

Konsul generalny Australii przywiózł do USA kolorowe malunki roślin jakie były pokazywane wcześniej w Wiedniu. Opisany proces drukowania. Ciekawe [15]

W Rutland 700 osób wydobywa marmur – rocznie 1 mln stóp marmuru [15]

Amerykański Kongres wprowadza prawo by oznaczać skład żywności i leków, bo „musztarda w Anglii nie jest musztarda w całej Anglii – więc jakim rodzajem musztardy jest dla Amerykanów”? [15]

„Niewłaściwe stosowanie laudanum”. Kobiety zażywają opium dla poprawienia seksu. Ale zamiast lepszego zdrowia wpadają w uzależnienie gorsze jak alkoholizm [15]

Tabela „wariacji bieguna magnetycznego” – w sumie dochodzi do 30 stopni różnicy między zachodnimi a wschodnimi Stanami. Wszyscy się zastanawiają czy biegun magnetyczny stoi w miejscu czy się przesuwa. Pismo przypomina, że prawo Pennsylwanii nakazuje od 3 lat dostrajać kompasy do „państwowego bieguna” [16]

Wenus jest teraz widoczna nagim okiem w dzień [16]

Poziom wody w Jeziorze Erie stale się podnosi. Jest teraz 3 stopy wyżej niż 4 lata temu [16]

Koleje przewożą duże ilości rudy miedzi z bogatych złóż w Tennessee i Georgii. Wszystko jest eksportowane z portu Savannah do Anglii (prawie 10 mln funtów) [16]

O długości ludzkiego życia i wpływie jedzenia na tę długość. Uznaje się że naturalna granica to 70 lat. Ale spotyka się osoby żyjące 90-100 lat. Tabelka porównawcza z długością życia zwierząt [16]

Krótka notatka mówiąca o pierwszym locie balonem z Ameryki do Europy i o lokomotywach parowych, elektrycznych i atmosferycznych (Stirlinga?) [16]

Węże, jaszczurki i aligatory w Teksasie (Charleston) [16]

Fabryki włókiennicze Lowell’a zatrudniają 8723 kobiety i 4542 mężczyzn. Wytwarzają tygodniowo 2 280 000 jardów bawełnianych ubrań (chyba bawełny na ubrania), 80 tysięcy jardów wełny itd… [16]

W Charleston próbuje się sadzić oliwki [16]

Chińska trawa sprowadzona do USA. W Chinach „rekultywuje się” ta trawą przestrzenie pomiędzy polami ryżowymi. W czasach elżbietańskich ubrania z tej trawy były popularne w Europie. Trawę tę sadzą u siebie Holendrzy bo jest 50% silniejsza jak len [16]

Zaobserwowano że łososie przebywają 2 lata w świeżej wodzie rzecznej zanim popłyną do morza [16]

Zaobserwowano wpływ księżyca na wzrost roślin oraz że w zależności od faz księżyca lepiej lub gorzej ścina się rośliny czy drzewa [17]

Zakłada się że na planecie żyje 700 mln ludzi, rocznie umiera 18 mln.[17]

Czytelnik zadaje ciekawe pytanie. Do Europy sprowadzono wiele roślin z Nowego Świata. Dlaczego tych roślin, hodowanych w Nowym Świecie przez Indian, nie spotyka się w stanie dzikim?[17]

W hutach San Fran (Kalifornii) rafinuje się złota za 100 tysięcy $ dziennie, 50 mln $ rocznie.[17]

Amerykańska fabryka marmuru produkuje marmur taki jak antyczny grecki czy rzymski[17]

Naukowcy z Kalifornii badają świecące robaki które dają światło na kilka cali dookoła[17]

Recepta redakcji jak gotować stare ziemniaki[17]

W USA upowszechniają się Tamarind Tree (https://en.wikipedia.org/wiki/Tamarind)%5B17%5D

Spontanicznie wybuchły fajerwerki na składzie, ale kolory były niespotykane i producent nie może tego zrozumieć[17]

Miasto NY ma już 750 tysięcy mieszkańców [18]

Zły stan doków w NY[18]

W Filadelfii opublikowano teorię o tym, że w głębi Ziemi jest ogień [18]

Proces w sprawie zniszczenia towarów przewożonych statkiem z NY do San Fran. Powodem był deszcz oraz kondensacja pary z parowca pod pokładem [18]

Ktoś robił eksperymenty nad hodowaniem większych kwiatków w mniejszym ciśnieniu atmosferycznym, podwieszano kwiatki do balonu na kilka miesięcy [18]

Pomiary odległości za pomocą dźwięku. Próby. [18]

Trwa sezon na czarne porzeczki (redakcja w ielu miejscach daje przepisy na napoje i wina z czarnych porzeczek) [18]

Na Lake Superior zaczynają budować „domki sygnalizacyjne” [18]

Kobieta zmarła na cholerę po 24 h od zjedzenia jabłka [18]

Niebawem Holendrzy mają uruchomić linię parowców do USA (Amsterdam – NY) [18]

Roczna produkcja cukru „na świecie cywilizowanym”, dzięki Chinom i Malajom doszła do powyżej 1 miliona tuns – wartośc 75 mln usd [19]

Czytelnik pisze podając wiele danych o „wariacjach kompasu”. Okazuje się że były obszary gdzie tego nie było zjawiska (Londyn, Dublin, Paryż, Karolina) [19]

„Wino” z czarnych porzeczek. Nazywają tak wodę z porzeczkami [19]

Krótkie info o „Bibliotheca Sacra” – piśmie teologicznym z Bostonu, gdzie piszą chyba jakieś herezje?
https://en.wikipedia.org/wiki/Bibliotheca_Sacra
https://catalog.hathitrust.org/Record/000517624
Teologia pojawiła się w USA w roku 1844! [19]

O wulkanach i temperaturze Ziemi [19]

W Indiana znaleziono spetryfikowanego „rattlesnake” [19]

Kongres daje kasę na „eteryzację”. Dalej nie mam pojęcia co to jest. O lobby z Waszyngtonu i „partiach herbacianych”. Coś związane z patentem Woodwortha [19]

Przelot balonem. Opis [19]

Wyścig pomiędzy koniem a statkiem parowym na dystansie 20 mil [19]

Odkryto wielkie drzewa które rosły gdy osiedlali się pierwsi koloniści [20]

Woda w Albany jest już tak dobra jak w Bostonie [20]

Redakcja zaznacza że są upały – w cieniu 94 stopnie F [20]

Różne teorie i porady na temat uprawy ziemi bo jest straszna susza w USA [20]

Spalił się młyn nr 1, straty 200 tysięcy usd, 500 osób straciło pracę [20]

Holendrzy sprowadzają różne rośliny z Florydy by rekultywować wydmy. To samo zalecił Jerzy I w Anglii. Nie można się też w związku z tym osiedlać bliżej wybrzeża Anglii niż 8 mil. [20]

O spirytyźmie i ekspedycji badającej niezbadane obszary Ameryki Północnej Franklina i Kane’a [20]

W NY pokasują kilka kolorowych litografii z Austrii [20]

Na Wschodnim Wybrzeżu USA pojawiają się „gophers, turtles and salamandres” [21]

Dwa wypadki w różnych miejscach. Skały spadły na tory a gdzie indziej „demon wyglądający na człowieka” zrzucił pociąg z torów [21]

W Oregonie znaleziono bogate złoże złota (rzeka Columbia) [21]

Gaz zabija osoby które czyściły studnie [21]

Przemysł wielorybniczy przenosi się z Atlantyku na Pacyfik [21]

Pasażerowie parowca Tishomingo obserwowali 75 mil poniżej Lousville wulkaniczno – błotne fenomeny na rzece. Gejzery. 15 stóp wysokości, średnica 30-40 stóp. [22]

W NY bruki są typu Perrine, Russ i „cobble stone” [23]

Brytyjczycy dali kapitanowi Mc Clure 25 tysięcy USD na ekspedycję by znalazł drogę północno-zachodnią (którą podobno znaleziono, jak piszą we wcześniejszym numerze pisma) [23]

Absolutny fenomen. Czytelnik pisze, redakcja odpowiada.
Od 1629 roku zmienia się położenie bieguna magnetycznego i fenomen tego zjawiska jest nieznany.
Od 1852- do 1854 kierunek bieguna magnetycznego oscyluje ok 4 – 7 stopni. W roku 1850 w Pennsylwanii wprowadzono prawo by w każdym okręgu ustawiono aktualny kierunek bieguna by podróżnicy mogli korygować swoje kompasy. W każdym roku w kwietniu sprawdzano by ustawienie tych wzorcowych mierników. Gdy zgodnie z tym prawem podróżnicy zaczęli nastawiać swe kompasy według wzorców wyszły błędy wspomniane wyżej. Notuje się dzienne zmiany bieguna magnetycznego. [24]

Teorie związane z pomiarami ciepła Słońca, Jowisza itd. [24]

Buduje się największe planetarium w Ameryce [24]

„Zachodnie Rzeki”. Planuje się prace w dorzeczu rzeki Fox i połączeń z Wisconsin. Planuje się zbudować kolej w te rejony [24]

Plaga szarańczy która zjada wszystko co zielone w Kalifornii oraz na terenach Mormonów wokół Salt Lake [24]

Mało zrozumiała notatka o myciu się wodą, olejem oraz praktykujących te obyczaje Indianach z Indii i Hebrew’ach [24]

W Kalifornii odkryto złoża purpurowego talku [24]

Rządy USA i Nowej Granady planują budowę kanału z Atlantyku na Pacyfik, wykorzystującego rzekę Atraro [24]

Spis stanów gdzie będą wystawy rolnicze. Jest Kanada wschodnia i Zachodnia. Brak Teksasu, Luizjany, Florydy itd… [24]

„Zaburzenia na Red River” powodują że statki pływają nieregularnie i mieszkańcy Teksasu, Luizjany oraz Arkansas otrzymują pocztę nieregularnie. Na statkach mają zamontować jakąś dodatkową maszynerię – zderzaki? [24]

Ktoś wymyślił sposób przepływania Atlantyku za 3 dni [24]

Ciągle nowe patenty na oczyszczanie wody [24]

Chlor jako recepta na cholerę [25]

Texas nie produkuje bawełny ale coraz więcej zboża, są plany eksportowe. [25]

Zimna woda ze studni – bo tam niżej jest warstwa lodowca (do takiego wniosku dochodzą naukowcy). Chodzi o to, że często się zdarza iż woda ze studni artezyjskiej wypływa i natychmiast zamarza. [25]

Dlaczego wrześniowy numer Scientific American jest podsumowaniem całego roku? Na końcu dodatkowo spis wszystkich art. z całego roku. Rocznik zaczyna się w marcu a kończy we wrześniu. [26]

O uziemieniu elektryczności „z fluidów i chmur” [26]

Na końcu numeru informacje o patentach, dwa dotyczą zbioru i przetwarzania bawełny, „która intensywnie rośnie w południowych stanach i zbierają ją Murzyni” [26]

LINKI

[A]
Scientific American Volume 04b Number 41 (June 1849)
https://archive.org/stream/scientific-american-1849-06-30/scientific-american-v04-n41-1849-06-30#page/n7/mode/2up

[B]
Scientific American Volume 04b Number 43 (July 1849)
https://archive.org/stream/scientific-american-1849-07-14/scientific-american-v04-n43-1849-07-14#page/n0/mode/2up

[C]
Scientific American Volume 06 Number 28 (March 1851
https://archive.org/stream/scientific-american-1851-03-29/scientific-american-v06-n28-1851-03-29#page/n1/mode/2up

[D]
Scientific American Volume 07 Number 35 (May 1852)
https://archive.org/stream/scientific-american-1852-05-15/scientific-american-v07-n35-1852-05-15#page/n0/mode/2up

[E]
Scientific American Volume 07 Number 41 (June 1852)
https://archive.org/stream/scientific-american-1852-06-26/scientific-american-v07-n41-1852-06-26#page/n0/mode/2up

[F]
Scientific American Volume 08 Number 33 (April 1853 )
https://archive.org/stream/scientific-american-1853-04-30/scientific-american-v08-n33-1853-04-30#page/n0/mode/2up

[1]
Scientific American Volume 10 Number 27 (March 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-03-17/scientific-american-v10-n27-1855-03-17#page/n0/mode/2up
Rocznik zaczyna się od numeru 27

[2]
Scientific American Volume 10 Number 28 (March 1855 )
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-03-24/scientific-american-v10-n28-1855-03-24#page/n0/mode/2up

[3]
Scientific American Volume 10 Number 29 (March 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-03-31/scientific-american-v10-n29-1855-03-31#page/n0/mode/2up

[4]
Scientific American Volume 10 Number 30 (April 1855 )
https://archive.org/details/scientific-american-1855-04-07

[5]
Scientific American Volume 10 Number 31 (April 1855 )
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-04-14/scientific-american-v10-n31-1855-04-14#page/n0/mode/2up

[6]
Scientific American Volume 10 Number 32 (April 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-04-21/scientific-american-v10-n32-1855-04-21#page/n0/mode/2up

[7]
Scientific American Volume 10 Number 33 (April 1855 )
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-04-28/scientific-american-v10-n33-1855-04-28#page/n0/mode/2up

[8]
Scientific American Volume 10 Number 34 (May 1855 )
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-05-05/scientific-american-v10-n34-1855-05-05#page/n0/mode/2up

[9]
Scientific American Volume 10 Number 35 (May 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-05-12/scientific-american-v10-n35-1855-05-12#page/n0/mode/2up

[10]
Scientific American Volume 10 Number 36 (May 1855 )
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-05-19/scientific-american-v10-n36-1855-05-19#page/n0/mode/2up

[11]
Scientific American Volume 10 Number 37 (May 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-05-26/scientific-american-v10-n37-1855-05-26#page/n0/mode/2up

[12]
Scientific American Volume 10 Number 38 (June 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-06-02/scientific-american-v10-n38-1855-06-02#page/n0/mode/2up

[13]
Scientific American Volume 10 Number 39 (June 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-06-09/scientific-american-v10-n39-1855-06-09#page/n0/mode/2up

[14]
Scientific American Volume 10 Number 40 (June 1855 )
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-06-16/scientific-american-v10-n40-1855-06-16#page/n0/mode/2up

[15]
Scientific American Volume 10 Number 41 (June 1855 )
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-06-23/scientific-american-v10-n41-1855-06-23#page/n0/mode/2up

[16]
Scientific American Volume 10 Number 42 (June 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-06-30/scientific-american-v10-n42-1855-06-30#page/n0/mode/2up

[17]
Scientific American Volume 10 Number 43 (July 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-07-07/scientific-american-v10-n43-1855-07-07#page/n0/mode/2up

[18]
Scientific American Volume 10 Number 44 (July 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-07-14/scientific-american-v10-n44-1855-07-14#page/n0/mode/2up

[19]
Scientific American Volume 10 Number 45 (July 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-07-21/scientific-american-v10-n45-1855-07-21#page/n0/mode/2up

[20]
Scientific American Volume 10 Number 46 (July 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-07-28/scientific-american-v10-n46-1855-07-28#page/n0/mode/2up

[21]
Scientific American Volume 10 Number 47 (August 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-08-04/scientific-american-v10-n47-1855-08-04#page/n0/mode/2up

[22]
Scientific American Volume 10 Number 48 (August 1855 )
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-08-11/scientific-american-v10-n48-1855-08-11#page/n0/mode/2up

[23]
Scientific American Volume 10 Number 49 (August 1855 )
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-08-18/scientific-american-v10-n49-1855-08-18#page/n0/mode/2up

[24]
Scientific American Volume 10 Number 50 (August 1855
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-08-25/scientific-american-v10-n50-1855-08-25#page/n0/mode/2up

[25]
Scientific American Volume 10 Number 51 (September 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-09-01/scientific-american-v10-n51-1855-09-01#page/n0/mode/2up

[26]
Scientific American Volume 10 Number 52 (September 1855)
https://archive.org/stream/scientific-american-1855-09-08/scientific-american-v10-n52-1855-09-08#page/n0/mode/2up

============================================
Do tłumaczenia tekstów można stosować na przykład:
http://free-website-translation.com/

============================================